REKLAMLAR HAKKINDAKİ GENEL HÜKÜMLER
Hangi tür reklam olursa olsun (yazılı basın, açıkhava , radyo ve televizyon, internet ) bu hükümlere mutlaka uyulacak.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 16:Ticari reklam ve ilanların yasalara ve genel ahlaka uygun, dürüst ve doğru olmaları esastır.
Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanlar yapılamaz.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 17:
Ticari reklam ve ilanlarda uyulması gereken ilkeleri
belirlemek, bu ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilanları
incelemek ve
inceleme sonucuna göre 16 ncı madde hükümlerine aykırı hareket edenleri
cezalandırmak, söz konusu
reklam ve ilanları durdurmak ve/veya aynı yöntemle
düzeltmek hususlarında Bakanlığa öneride bulunmakla görevli bir
"Reklam
Kurulu" kurulmuştur.
Reklam Kurulu, ticari reklam ve ilanlarda uyulması gereken
ilkeleri belirlemede; ülke koşullarının yanı sıra, reklamcılık
alanında
evrensel kabul görmüş tanım ve kuralları da dikkate alır.
Başkanlığı, Bakanın görevlendireceği ilgili Genel Müdür tarafından yürütülen
Reklam Kurulu;
a) Bakanlıkça, yükseköğrenim görmüş ve iktisat, maliye,
hukuk ve işletmecilik dallarından birinde veya birkaçında
en az 10 yıllık
tecrübesi bulunan kişiler arasından görevlendirilecek bir üye,
b) Adalet Bakanlığı'nca, bu Bakanlıkta idari görevlerde çalışan hakimler arasından görevlendirilecek bir üye,
c) Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu'nca görevlendirilecek bir üye,
d) Yükseköğretim Kurulunun reklamcılık alanında uzman üniversite öğretim elemanları arasından seçeceği bir üye,
e) Türk Tabibleri Birliği Merkez Konseyi'nin görevlendireceği bir üye,
f) Türkiye Barolar Birliğinin görevlendireceği bir üye,
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin görevlendireceği bir üye,
h) Ankara, İstanbul ve İzmir Gazeteciler Cemiyetlerinin kendi aralarından seçeceği bir üye,
i) Reklamcılar derneklerinin veya varsa üst kuruluşlarının seçeceği bir üye,
j) Tüketici Konseyinin Konseye katılan tüketici örgütü temsilcileri arasından seçeceği bir üye,
k) Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin görevlendireceği bir üye,
l) Türkiye Esnaf ve Santkarlar Konfederasyonunun görevlendireceği bir üye,
m) Türk Standartları Enstitüsü'nden bir üye,
n) Diyanet İşleri Başkanlığından bir üye,
o) Mühendis Odaları Birliğinden bir üye,
p) İşçi Konfederasyonlarından iki üye,
Olmak üzere onyedi üyeden oluşur.
Kurul üyelerinin görev süreleri üç yıldır. Süresi bitenler
yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilir. Üyelikler
herhangi bir sebeple
boşaldığı takdirde boşalan yerlere üçüncü fıkra esasları dahilinde bir ay
içerisinde
görevlendirme veya seçim yapılır.
Kurul en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman Başkanın çağrısı üzerine toplanır.
Kurul, Başkan dahil en az dokuz üyenin hazır bulunması ile
toplanır ve toplantıya katılanların çoğunluğu
ile karar verir.
Kurul, gerekli görülen hallerde sürekli ve geçici olarak
görev yapmak üzere özel ihtisas komisyonları kurabilir.
Kurulun bu
komisyonlarda görev yapmasını uygun göreceği kamu personeli, ilgili kamu
kuruluşlarınca görevlendirilir.
Kurul üyeleri ile özel ihtisas komisyonu üyelerinden kamu
görevlisi olanlara verilecek huzur hakkı ile kamu görevlisi
olmayan kurul
üyelerine ödenecek huzur ücreti Bakanlıkça belirlenir.
Kurulun sekreterya hizmetleri Bakanlık tarafından yerine getirilir.
Reklam kurulunun görevleri, kuruluş, çalışma usul ve
esasları ile sekreterya hizmetlerinin ne suretle yerine getirileceği
Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama
Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 4:
Reklamlarda aşağıda
belirtilen temel ilkeler esas alınır.
Reklamlar yasalara, genel ahlaka
uygun, doğru, dürüst ve gerçekçi olmak zorundadır.
a) Her reklam ekonomik ve toplumsal sorumluluk bilinci içinde iş hayatında ve kamuoyunda kabul gören dürüst rekabet ilkelerine uygun olmak zorundadır.
b) Reklamlar, güvenlik kurallarının gözetilmediği ve insan güvenliği açısından tehlike oluşturabilecek uygulama ve durumlarla ilgili hiçbir sunum ya da tanımlama içeremez.
c) Biçimi ve yayınlandığı mecra ne olursa olsun, bir reklamın “reklam” olduğu açıkça anlaşılmalıdır. Bir reklam haber ve yorum öğeleri içeren bir mecrada yayınlandığında, “reklam” olduğu kolaylıkla algılanacak biçimde belirtilir. Örtülü reklam yapılamaz.
d) Reklamlar, ortalama reklam izleyicisinin algılama düzeyi ile reklamın tüketici üzerindeki olası etkisi göz önünde bulundurularak hazırlanır.
e) Bu ilkeler, tüketicinin korunması çerçevesindeki yasal ve ahlaki davranış esasları olarak uygulanır.
AHLAKA UYGUNLUK
Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 5:- Reklamlar ahlaka uygunluk açısından aşağıdaki hususlara aykırı olamaz.
a) Genel ahlak kurallarına aykırı ifadeler ya da görüntüler içeremez.
b) Cinselliğin istismarı ile pornografi içeren ifadeler ya da görüntüler taşıyamaz.
c) Korku ve batıl inançlara yer veremez.
d) Toplumun acıma duygularını istismar edecek şekilde, hasta bebek, çocuk, yaşlı ve özürlülerle ilgili ifadeler ya da görüntüler kullanılamaz.
DÜRÜSTLÜK VE DOĞRULUK
Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 6: Reklamların aşağıda belirtilen hususlara göre doğru ve dürüst olması esastır.
a) Reklamlar tüketicinin güvenini kötüye kullanacak ya da onun bilgi ve tecrübe eksikliklerini istismar edecek biçimde olamaz.
b) Çok kısa sürelerle imaj verecek elektronik aygıt ya da başka bir araç kullanarak ya da yapılarını izleyicilerin fark edemeyecekleri ya da bilemeyecekleri bir biçime sokarak bilinç altıyla algılanmasını sağlayan reklamlar yapılamaz.
c) Reklamlar, dil, din, ırk, mezhep ya da cinsiyete dayalı ayrımcılık üzerine kurulamaz, şiddet hareketlerine yol açıcı, destekleyici ve özendirici unsurlar içeremez.
d) Reklamlar, özellikle aşağıda belirtilen konularda eksik bilgi vererek, anlam karışıklığına yol açarak veya abartılı iddialar öne sürerek yanlış izlenimler yaratmak suretiyle tüketiciyi doğrudan ya da dolaylı olarak yanıltabilecek ifadeler ya da görüntüler içeremez. Bunlar;
1. Ürünün, yapısını, bileşimini, üretim yöntemi ve tarihini, amaca uygunluğunu, kullanım alanları ve olanaklarını, miktarını, ticari ya da coğrafi kökeni gibi özelliklerini,
2. Ürünün değeri ve ödenecek gerçek toplam fiyatını,
3. Kiralama yoluyla satış, kiralama, taksitle satış ve kredili satış gibi diğer ödeme koşullarını,
4. Teslim,değiş-tokuş, geri verme, onarım ve bakımını,
5. Garanti koşullarını,
6. Telif haklarını; patent, marka, tasarım ve modeller gibi endüstriyel mülkiyet hakları ve ticari ünvanını,
7. Resmi tanınma ya da onay, madalyalar, ödüller ve diplomalarını,
8. Sosyal amaçlı yardımları
kapsar.
e) Reklamlarda, alıcının satın alma işleminden doğan mevcut yasal haklarının fazlasını sağlamayan bir garantiye yer verilemez. Ancak, garantinin ayrıntılı koşulları ve alıcının zararını karşılayıcı önlemler açık biçimde reklamlarda belirtildiği, ya da alıcı bu bilgileri satış yerinde yazılı olarak veya ürünle beraber sağladığı takdirde “garanti”, “garantili”, teminat altında” veya aynı anlamı taşıyan başka kelimeler kullanabilir.
f) Kira yoluyla satış, taksitle veya diğer tüketici satış koşullarını içeren reklamlar, malın peşin fiyatı, teminat, ödeme takvimi, faiz oranı, malların toplam maliyeti ya da diğer satış koşulları konusunda yanlış anlamaya yer verecek biçimde sunulamaz.
g) Ödünç vermeye ilişkin reklamlarda, kredinin türü ve vadesi, istenen teminatlar ya da aranan diğer özellikler, geri ödeme koşulları, gerçek faiz ödemeleri ve olası diğer ödentiler konusunda kamuoyunu yanıltacak türde hiçbir ifade yer alamaz.
h) Tasarruf ya da teminatlara ilişkin reklamlarda, yapılan yatırımın tutarı, gerçek ya da beklenen kazanç, kazancı etkileyen faktörler ve vergiden yararlanma olasılıkları konusunda kamuoyunu yanıltıcı hiçbir ifade bulunamaz.
i) Reklamlar araştırma sonuçlarını veya teknik ve bilimsel yayınlardan yapılan alıntıları çarpıtamaz. İstatistikler gerçekte olduğundan farklı sonuçlar doğuracak biçimde sunulamaz. Bilimsel terimler yanıltıcı biçimde kullanılamaz. Reklamlarda yer alan iddiaları gerçekte sahip olmadıkları bir bilimsel temele sahipmiş gibi göstermek üzere bilimsel terminoloji ve yersiz bilimsel ifadeler kullanamaz.
KAMU SAĞLIĞI
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 14- Reklamlar, kamu sağlığı bozucu nitelikte olamaz.
SatIşI Özendİrİcİ Reklamlar
Ticari Reklam ve İlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 7- Ürün veya hizmetlere yönelik pazarlama tekniklerini uygulamak veya yarışmalar düzenlemek suretiyle yapılan reklamlarda ( satışları özendiren reklamlar ):
a) Reklamı yapılan ürün veya hizmetlerin satın alınması halinde, müşteriye ayrıca hediye ürün/hizmetlerin veya ikramiyelerin de verileceği belirtiliyorsa, hediyeli veya ikramiyeli ürün/hizmetlerin satış fiyatı ve bunun uygulanma süresinin açıklanması,
b) Reklamı yapılan ürün veya hizmetlere ait belli sayıda kupon, etiket, kapak veya benzeri unsurların biriktirilip piyango veya ikramiye çekilişine katılma hakkını veren pazarlama tekniklerinin duyurulması halinde, promosyon süresi, ikramiye, çekiliş sonuçlarının duyuruluş şekli, malın teslimi ile hizmetin yerine getirilme tarihinin açıklanması,
c) Reklamı yapılan ürün ve hizmetlerle birlikte karşılıksız olarak verilen ürün veya hizmetlerin ya da ikramiyelerin gerçek durumu yansıtması ya da taahhüt edilenden farklı olmaması,
gerekir.
Doğrudan SatIş ReklamlarI
Ticari Reklam ve İlanlara
İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 8-
Reklamı yapılan ürün ve hizmetlerin alım satımının, kiralanmasının reklama cevap
veren kişinin adresinde gerçekleştirileceği ve sağlanacağı mesajını veren
reklam, doğrudan satış reklamıdır. Bu reklamlarda;
a) Reklama konu olan ürün ve/veya hizmetin reklama cevap verenin adresine ulaştırılacağı mesajının verilmesi,
b) Reklama konu olan ürün ve/veya hizmetin tanımının yapılması ve fonksiyonlarının ve satış fiyatının açıklanması,
c) Reklama cevap verenin, satış temsilcilerinin adresine getirdikleri ürün veya hizmeti geri çevirme hakkı olduğunun belirtilmesi,
zorunludur.
KarşIlaştIrmalI Reklamlar
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 9- Karşılaştırma içeren reklamlarda, karşılaştırmanın yanıltıcı olmaması ve dürüst rekabet ilkelerine uyulması zorunludur. Karşılaştırma konularının doğrulanabilir gerekçelere dayanması ve hakkaniyete uygun seçilerek tüketicinin yanıltılmaması gerekir.
TanIklI Reklam
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin
İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 10 -
Tanıklı reklamlar, aşağıda belirtilen hususlara uygun olarak yapılır:
a) Reklamlar, gerçek olmayan ve tanıklığına başvurulan kişinin tecrübesine dayanmayan hiçbir tanıklık ya da onay ifadesine yer veremez veya atıfta bulunamaz. Geçerliliğini yitiren veya başka nedenlerle uygulanamaz duruma gelen tanıklık ya da onay ifadeleri kullanılamaz.
b) Doğrulanabilir olgularla ilgili tanımlamalar ve tanıklar, iddialar ya da örnekli anlatımlar kanıtlanmak zorundadır. Reklam verenler, bu ilkelerin uygulanışını denetlemekle yetkili ve görevli olanlara böyle bir kanıtı hemen göstermekle yükümlüdür.
TİCARİ İTİBARDAN HAKSIZ YARARLANMA
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 12- Reklamlarda;
a) Bir başka firma, şirket ya da kurumun adı veya amblem, logo ve diğer özgün kurumsal kimlik unsurları, tüketicinin aldanmasına yol açacak şekilde kullanılamaz.
b) Bir kişi adının veya bir başka şirket ya da ürüne ait ticari ünvan ve simgenin, sahip olduğu ya da bir reklam kampanyası ile sağlanmış bulunan itibardan, tüketiciyi yanıltacak biçimde yararlanılamaz.
TAKLİT
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143)
Madde 13- Reklamlar, başka reklamların düzenini, metnini, sloganını, görsel sunumunu, müzik ve ses efektlerini ve benzerlerini tüketiciyi yanıltacak ya da karışıklığa yol açacak biçimde taklit edemez.
Kötüleme
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 11- Reklamlar, hiçbir firmayı, hiçbir endüstriyel ya da ticari faaliyeti/mesleği, hiçbir ürünü, aşağılayarak ya da alay konusu ederek veya benzer herhangi bir biçimde kötüleyemez.
ÇOCUKLARA YÖNELİK REKLAMLAR
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 15- Çocuklara yönelik reklamlar;
a) Çocukların saflıklarını bilgi eksikliklerini ve tecrübesizliklerini istismar edemez.
b) Zihinsel, ahlaki, psikolojik ya da fiziksel olarak zarar verebilecek hiçbir ifade ya da görüntü içeremez.
c) Bir ürüne sahip olmanın ya da bir ürünü kullanmanın tek başına çocuğa yaşıtı olan diğer çocuklara göre fiziksel, sosyal ve psikolojik bir avantaj sağlayacağını veya bu ürüne sahip olamamanın aksi yönde bir etki yaratacağını ileri sürerek toplumsal değerleri sarsamaz.
d) Çocukların taklit edeceği şiddet unsurlarını taşıyamaz.
e) Reklamı yapılan ürünün fiyatının her aile bütçesine uygun olduğunu ifade edemez. Reklamı yapılan ürünün kendilerine alınmasını sağlamak üzere başkalarını ikna etmeleri için çocuklara yönelik doğrudan bir çağrıyı içeremez.
f) Ürünün kullanımının gerektirdiği beceriyi, olması gerekenden az gösteremez. Ürünün kullanımının sonuçları gösterilir veya tanımlanırken, hedef alınan yaş grubundaki ortalama bir çocuğun ulaşabileceği sonucu esas almak zorundadır.
g) Çocukları tehlikeli durumlara sokabilecek veya onları tanımadıkları kişilerle ilişki kurmaya ya da bilmedikleri veya tehlikeli yerlere girmeye teşvik edebilecek hiçbir ifade ya da görsel sunum ve onları hemen eyleme yönlendirici, emredici ifadeler içeremez.
h) Önlem alınmadığı takdirde çocukların ve çevrelerinin sağlığına zarar verebilecek ürün ve hizmetlerin reklamları, gerekli önlemlerin alınmasını sağlayan hatırlatıcı simge ve uyarılar kullanmak zorundadır.
Reklamı yapılan ürünün gerçek boyutları, değeri, özellikleri, dayanıklılığı ve performansı hakkında yanıltılmaması ve ürünün kullanımı ek malzeme gerektiriyorsa ( örneğin piller ) ya da gösterilen veya tarif edilen sonucu alabilmek için başka malzemelere gerek varsa ( örneğin boya), bu durumun açıkça belirtilmesine ilişkin hususları içermek zorundadır.
Çevreye İlİşkİn Reklamlar
Ticari Reklam Ve İlanlara İlişkin İlkeler Ve Uygulama Esaslarına Dair Tebliğ (Trkgm - 95/142-143) Madde 16- Reklamlar, tüketicilerin çevre konusundaki duyarlılığını ya da bu alandaki olası bilgi eksikliğini istismar edecek biçimde yapılamaz. Reklamlar, çevresel etki konusunda sadece akademik kuruluşlarca kabul görmüş bilimsel çalışmalara dayalı bilimsel bulguları ve teknik gösterimleri kullanabilir.
HAKSIZ REKABET YASAK VE SINIRLAMALARI
Türk Ticaret
Kanunu Madde 56- Haksız rekabet, aldatıcı hareket ve hüsnüniyet kaidelerine
aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suistimalidir.
Türk Ticaret Kanunu Madde 57- Hüsnüniyet kaidelerine aykırı hareketler hususiyle şunlardır:
1- Başkalarını veya onların emtiasını, iş mahsullerini, faaliyetlerini yahut ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya lüzumsuz yere incitici beyanlarla kötülemek;
2- Başkasının ahlakı veya mali iktidarı hakkında hakikate aykırı malumat vermek;
3- Kendi şahsi durumu, emtiası, iş mahsulleri, ticari faaliyet veya ticari işleri hakkında yanlış veya yanıltıcı malumat vermek veyahut; üçüncü şahıslar hakkında aynı şekilde hareket etmek suretiyle rakiplerine nazaran onları üstün duruma getirmek;
4- Paye, şehadetname veya mükafat almadığı halde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna kabiliyete malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna müsait olan yanlış ünvan yahut mesleki adlar kullanmak;
5- Başkasının emtiası, iş mahsulleri, faaliyet ve ticaret işletmesiyle iltibaslar meydana getirmeye çalışmak veya buna müsait bulunan tedbirlere başvurmak, hususiyle başkasının haklı olarak kullandığı ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtaları ile iltibasa meydan verebilecek surete ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtaları kullanmak veyahut iltibasa meydan veren malları, durumu bilerek veya bilmeyerek, satışa arz etmek veya şahsi ihtiyaçtan başka her ne sebeple olursa olsun elinde bulundurmak;
6- Üçüncü şahısların müstahdemlerine, vekillerine veya diğer yardımcılarına, onları vazifelerini ihlale sevk etmek suretiyle kendisine veya başkasına menfaatler sağlamak maksadıyla veya bu kabil sağlamaya elverişli olacak surette, müstehak olmadıkları menfaatler temin veya vadetmek;
7- Müstahdemleri, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri iğfal suretiyle istihdam edenin veya müvekkillerinin imalat veya ticaret sırlarını ifşa ettirmek veya ele geçirmek;
8- Hüsnüniyet kaidelerine aykırı bir şekilde elde ettiği veya öğrendiği imalat veya ticaret sırlarından haksız yere faydalanmak veya onları başkalarına yaymak;
9- Hüsnüniyet sahibi kimseleri iğfal edebilecek surette hakikate aykırı hüsnühal ve iktidar şehadetnameleri vermek;
10- Rakipler hakkında da cari olan kanun nizamname, mukavele yahut mesleki veya mahalli adetlerle tayin edilmiş bulunan iş hayatı şartlarına riayet etmemek
Borçlar Kanun Madde 48 - Yanlış ilanlar yahut hüsnüniyet kaidelerine mugayir sair hareketler ile müşterileri tenakus eden yahut bunları kaybetmek korkusuna maruz olan kimse, bu fiillere hitam verilmesi için faili aleyhinde dava ikame ve failin hatası vukuunda sebebiyet verdiği zararın tazminini talep edebilir.
Ticari işlere ait olan haksız rekabet hakkında Ticaret Kanunu hükümleri mahfuzdur.
HİLE
Borçlar Kanunu Madde 28 - Diğer bir tarafın hilesiyle akit icrasına mecbur olan tarafın hatası mecbur olmasa bile, o akit ile ilzam olunmaz.
Üçüncü bir şahsın hilesine düçar olan tarafın yaptığı akit lüzum ifade eder. Şu kadar ki, diğer taraf bu hileye vakıf bulunur veya vakıf olması lazım gelirse o akit lazım olmaz.
SEÇİMLERLE İLGİLİ SINIRLAMA VE YASAKLAR
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
Madde 49 - Seçimlerde propaganda bu kanun hükümleri dairesinde serbesttir.
Propaganda oy verme gününden önceki onuncu günün sabahında başlar ve oy verme gününden önceki günün saat 18.00’inde sona erer.
Bu konuda daha geniş bilgi için 298 sayılı Kanuna bakınız.
İKRAMİYELER
Karşılığı ( İkramiye ) Nakit Olmayan Piyangolar ve Çekilişler Hakkında
Yönetmelik
Madde 17 - Yapılan çekiliş sonunda ikramiye kazanan numaralar veya talihlilerin isimleri, İdareye bildirilmiş olan şekilde ilan edilir.
Ayrıca, çekilişte talihlilerin isimleri belirlenmiş ise, kazandıkları ikramiyeler ve hangi tarihe kadar alınabileceği posta ile taahhütlü olarak adreslerine bildirilir.
İlanın gazete ile yapılması halinde, piyangoya ait bilet , kupon, iştirak numarası ve benzerleri, bir il veya ilçe içinde yayınlanan bir yerel gazetede, birden fazla il sınırları içinde pazarlanmış ise Türkiye çapında yayınlanan gazetelerden birinde ilan edilir.
Madde 21 - Bu yönetmelik kapsamındaki piyango ve çekilişleri İdareden izin almadan tertip edenlerle gerekli izni almakla birlikte, piyangoları belirlenen kurallara uygun gerçekleştirmeyenler, çekilişleri yapmayanlar, çekiliş sonuçlarını ilan etmeyenler veya taahhütlerini yerine getirmeyenler ile çeşitli nedenlerle izni iptal edilenler, masrafları kendilerinden alınmak ya da teminatlarından karşılanmak üzere İdarece, basın ve yayın organları kanalıyla kamuoyuna duyurulur.
ÇEŞİTLİ ÜRÜN REKLAMLARI HAKKINDAKİ ÖZEL DÜZENLEMELER
GIDA MADDELERİ
Gıdaların Üretimi Tüketimi Ve
Denetlenmesine Dair Yönetmelik’te Yer Alan İlgili Reklam Kuralları
Madde 15- Gıdaların etiketlenmesi ve sunumuna ilişkin tüm reklamlar;
a) Yasal, ahlaki, dürüst ve doğru olmalıdır. Bu reklamlar gıdaya ilişkin düzenlemelere ve Gıda Kodeksine uygun olmalıdır. Aynı zamanda iş hayatında genel kabul gören rekabet ilkelerine de uygun olmalıdır. Hiçbir reklam ya da talep kamuoyunun reklama olan güvenini sarsacak nitelikte olmamalıdır.
Tüketicilerin gıda konusundaki duyarlılığını ya da bu alandaki olası bilgisizliğini istismar edecek biçimde tasarlanmamalıdır.
c) Etiketleme ve etiketlemede kullanılan yöntemler, gıda maddesinin fiyatı, bileşimi, özellikleri, miktarı, dayanıklılığı, orijin veya kökeni ve üretim tarihi, yöntemi ve koşulları, amaç için uygunluğu, kullanımı, onun kullanımından beklenen sonuçlar, yapılan test ve kontrollerin önemli özellikleri, resmi onayı, madalya, ödül ve diplomalar hakkında; yanıltıcı, gıda maddesinin sahip olmadığı etkileri veya özellikleri atfederek veya tüm benzer gıda maddeleri aynı karakteristiğe sahip olduğu halde, gıda maddesinin özel karaktere sahip olduğunu ileri sürecek şekilde olmamalıdır.
d) Özel beslenme amaçlı gıdalar dahil herhangi bir gıda maddesinin hastalıkları önleme, iyileştirme ve tedavi özellikleri olduğunu bildirmek veya bu özellikleri ima etmek yasaktır.
e) Yukarıdaki (c) ve (d) bentlerinde belirtilen yasaklama ve sınırlamalar, gıda maddesinin şekil, görünüm ve paketlenmiş olarak sunumuna kullanılan paketleme materyali ve düzenlemelerine ve vitrinde yerleşimine ve reklamlarına da uygulanacaktır.
f) Gıdaya ilişkin reklamlar araştırma sonuçlarını veya teknik ve bilimsel yayınlardan yapılan alıntıları çarpıtmamalıdır. İstatistikler gerçekte olduklarından daha fazla gerçeklik taşıyormuş gibi sunulmamalıdır. Bilimsel erimler yanıltıcı biçimde kullanılmamalıdır. Reklamlarda iddiaları, gerçekte sahip olmadıkları bir bilimsel temele sahipmiş gibi göstermek üzere bilimsel terminoloji ve yersiz bilimsel ifadeler kullanılmamalıdır.
g) Gıda karşılaştırmalarını içeren reklamlarda karşılaştırma yanıltıcı olmamalı ve rekabet ilkelerine uyulmalıdır. Karşılaştırma konuları doğrulanabilir gerçeklere dayanmalıdır.
h) Gerçek olmayan ve tanıklığına başvurulan kişinin tecrübesine dayanmayan hiçbir tanıklık ya da onay ifadesine yer vermemeli veya atıfta bulunmamalıdır. Gerçekliğini yitiren ya da başka nedenlerle uygulanamaz duruma gelen tanıklık ya da onay ifadeleri kullanılmamalıdır.
i) Doğrudan doğruya ya da ima yoluyla hiçbir firmayı, hiçbir endüstriyel veya ticari faaliyeti, mesleği, hiçbir ürünü küçümseyerek veya alay konusu ederek ya da benzer şekilde kötülenmemelidir.
j) Reklamlar bir başka firma, şirket ya da kurumun adını, patent, marka veya ticari amblem, logo ve diğer özgün kurumsal kimlik unsurlarını haksız biçimde kullanmamalıdır.
k) Rakip firma ya da firmalar, yanıltıcı olduğu gerekçesiyle, bir gıda reklamının önlenmesi istediği hallerde yargı yollarına başvurabilir.
l) Gıda reklamlarında genel ahlaki kurallara aykırı beyanlar, kelimeler, resim ya da görüntüler bulunmamalıdır.
m) Gıda reklamları başka reklamların genel kompozisyonunu, metnini, sloganını, görüntü düzenini, müzik ve ses efektlerini tüketiciyi yanıltacak ya da karışıklığa yol açacak biçimde taklit etmemelidir.
n) Gıda satışlarını teşvik için tüketiciyi çelişkilere ya da yarışmalara katılmaya davet eden reklamlar tüketiciye indirimler ya da armağanlar teklif eden reklamlar, pul kupon ve bunlardan birkaçının bir arada sunulduğu reklamlar, teşvik kampanyalarında bütün şartları açıkça belirtilmelidir. Böyle reklamlarla yapılan teklifler, ürünü, tüketicinin olduğundan daha çekici görmesine yol açmamalıdır.
o) Esaslara ters düşen bir gıda reklamı, reklam verenin ya da reklam eren adına hareket eden bir başka kişinin daha sonra tüketiciye doğru bilgi verdiği gerekçesiyle savunulamaz.
p) Yanıltıcı reklamları teşkil eden bazı haller şunlardır.
1) Abartma,
2) Mukayeseli reklamlarda, mukayesesi yapılan malın kime ait olduğunun belirtilmediği haller veya mukayesesi yapılan malın kime ait olduğunun belirtildiği ve en iyi kaydıyla yapılan reklamlar,
3) Hatalı bilimsel araştırma sonuçlarına ve tanık beyanlarına dayandırılan reklamlar,
4) Reklamlarda fiyatların kullanılması durumunda özel indirim iddiaları, hediyeli satışlar, toptan satış fiyatına satışlar, tahliye dolayısıyla satış iddiaları,
5) Gıdanın belli bir ödül kazandığını belirten reklamlar,
6) Reklamlarda yanlış ünvan veya mesleki adların kullanılması,
r) Yukarıdaki ... bendinde belirtilen hususlarla birlikte reklamın yanıltıcı olmaması için ayrıca gıda reklamlarında ;
1) İfadenin vaadi desteklemesi,
2) İfade ile gösteri arasındaki ilişkinin birbirini desteklemesi,
3) Önemli noktaların açıklanması,
4) İfadenin birden fazla anlamının olmaması,
5) Belirsiz ifadeler kullanılmaması
gerekir.
s) Bakanlığın ilgili Genel Müdürlüğüne bağlı olarak bir “Gıda Reklamları Denetleme Komisyonu” kurulur. Bu komisyon ayda bir toplanarak bu yönetmeliğe uygunluğunu denetler. Bu komisyonun çalışma ve esas ve usulleri Bakanlıkça belirlenir.
t) Bu maddedeki hususlara uyulmaması durumunda Kararnamenin 4128 sayılı kanunla eklenen 18/A ve 18/B maddelerine göre işlem yapılır.
Gıdaların Üretimi, Tüketimi Ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname Karar Sayısı : KHK/560
Madde 3/t- Her türlü gıdanın satışını artırmak amacıyla ve hangi vasıtayla olursa olsun yapılan tanıtma şekillerini ifade eder.
Madde 14- Etiketlerde yanıltıcı ifade ve beyan kullanılması veya yanıltıcı ambalajlar ile gıda maddelerinin mübadele konusu yapılması veya gıda maddeleri için genel olarak veya münferiden yanıltıcı tasvirler ve benzeri beyanlar ile reklam yapılması; gıda maddeleri için yapılan reklamlarda hastalıkların gıda maddeleri ile yapılan reklamlarda hastalıkların gıda maddeleri ile tedavisini teşvik eden yayınların, yazıların veya yazılı beyanların kullanılması yasaktır.
Madde 18/A- j) 14. Maddedeki hükümlere aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kişilere elli milyon lira para cezası verilir.
Madde 18/B- (Ek: 4128-3.11.1995) Bu kanunun 18/A maddesinde yer alan para cezaları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı ve bu bakanlıkların il müdürlüklerince verilir, bu cezalar 6138 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre mal memurluğunca tahsil edilir. İdari cezalara karşı cezanın tebliğ tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde yetkili İdare mahkemesine itiraz edilir. İtiraz verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz.
İLAÇ
1261 sayılı İspençiyarı ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu Madde 13 - Müstahzarları övme yolunda ve bunlara malik olmadıkları şifa hassaları atıf veya mevcut şifai tesirleri büyütmek suretiyle sabit veya müteharrik sinema filmleri, ışıklı veya ışıksız ilan , radyo veya herhangi bir vasıta ile reklam yapılması memnudur. Şu kadar ki, tarifname ve gazetelerde “...hastalıklarında kullanılması faydalıdır” şeklindeki ilanlara müsaade olunabilir. Ancak reçetesiz satılmasına müsaade edilmeyen müstahzarların tıbbi mecmualardan başka yerlerde reklamları yapılamaz. Reklam nümunelerinin önceden Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince tasvip edilmeleri lazımdır. Bir müstahzarın ilmi vasıfları hakkında hazırlanmış olan filmler Sıhhat ve İçtimaı Muavenet Vekaletince müsaadesiyle ve tayin edeceği yerlerde gösterilebilir.
EĞİTİM
Özel Öğretim Kurumları Kanunu Madde 30 - Özel öğretim kurumları ancak tanıtıcı mahiyette reklam ve ilan verebilirler.
Özel öğretim kurumları reklam ve ilanlarının birer örneğini yayımından en az on beş gün önce valiliğe vermek zorundadır. Reklam ve ilanın tanıtıcı mahiyette olduğuna valilik karar verir. Bu kurumlar reklam ve ilanlarında gerçeğe aykırı beyanlarda bulunamazlar, televizyonda reklam ve ilan yapamazlar.
SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI
Sermaye Piyasası Kanunu Madde 6 - Sermaye Piyasası araçlarının halka arzında açıklanacak bilgiler izahnamede yer alır. İzahnamede bulunması gereken bilgiler Kurul tarafından belirlenir. Sermaye piyasası araçlarının Kurul kaydına alınmasından sonra izahname ticaret siciline tescil ve ilan edilir. Halkın sermaye piyasası araçlarını satın almaya daveti sirküler ile yapılır. Yayımlanacak sirküler ve ilanların esasları Kurul tarafından belirlenir.
İlanlar ve açıklamalar gerçeğe uymayan abartılmış veya yanıltıcı bilgileri içermeyeceği gibi Kurul kaydına alınmanın resmi bir teminat olarak yorumlanmasına yol açacak açık veya dolaylı bir ifade taşıyamaz. Kurul yanıltıcı nitelikte gördüğü reklamları yasaklar.
ALKOLLÜ İÇKİLER
İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu:
Madde 19- İspirto ile bira ve şarap dahil her çeşit ispirtolu içki satmak isteyenler İnhisarlar İdaresinden ruhsat almaya mecburdurlar. Bu ruhsatın esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nca objektif kurallar belirlenerek düzenlenecek bir yönetmelikle tespit edilir.
Açık olarak satanlar 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyat Kanunun 7nci maddesine göre en büyük mülki amirden, içki yerleri için aranan ruhsatı almaya mecburdular.
Öğrenci yurtları, spor kulüpleri her türlü öğretim ve eğitim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastane, bezik ve briç salonlarında ispirto ile bira ve şarap dahil her çeşit ispirtolu içkinin satışına ruhsat verilmez.
İspirto ile bira ve şarap dahil her çeşit ispirtolu içkinin radyo, televizyon ve Devlete ait her türlü kurum ve kuruluşlar arcılığıyla reklamının yapılması yasaktır.
BANKALAR
Bankalar Kanunu Madde 77: Bankaların ilan ve reklamları; tür , şekil, nitelik ve miktarları itibariyle Türkiye Bankalar Birliği tarafından Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak tespit olunan esas ve şartlara aykırı olamaz.
TÜTÜN MAMÜLLERİ
Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun - Madde 3:
Tütün ve tütün mamullerinin isim, marka veya alametler kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımının yapılması veya bunların kullanılmasını teşvik ve özendirici kampanyalar düzenlenmesi yasaktır.
Madde 7: Bu kanunun 3üncü maddesinin birinci fıkrası ile 4üncü maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine aykırı hareket edenlere on milyon liradan beş yüz milyon liraya kadar ağır para cezası verilir. Tekerrür halinde bu cezanın yukarı haddine hükmolunur.
SADECE RADYO VE TELEVİZYON REKLAMLARI İÇİN EK KURALLAR
Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 4: Radyo ve televizyon yayınları kamu hizmeti anlayışı içerisinde aşağıdaki ilkelere uygun olarak yapılır:
a) Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık ve bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne,
b) Toplumun milli ve manevi değerlerine,
c) Anayasanın Genel Esaslar kısmında yer alan ilkelere, demokratik kurallara ve kişi haklarına,
d) Genel ahlak, toplum huzuru ve Türk aile yapısına,
e) Anlatım özgürlüğüne, iletişim ve yayında çoğulculuk esasına,
f) İnsanların ırk, cinsiyet, sosyal sınıf veya dini inançları dolayısıyla hiç bir şekilde kınanmaması ilkesine,
g) Toplumu şiddet, terör ve etnik ayrımcılığa sevkeden ve toplumda nefret duyguları oluşturacak yayınlara,
Aykırı olmamak;
h) Türk milli eğitiminin genel amaçlarına, temel ilkelerine ve milli kültürün geliştirilmesi ilkesine,
ı) Yayınlarda adalet ve tarafsızlığa, yasalara saygılı olma esasına,
j) Kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliği taşıyan yayın yasaklarına,
k) Özel amaç ve çıkarlar hizmet eden ve haksız rekabete yol açıcı yayın yapılmaması esasına,
l) Haber ve olayların çabuk ve doğru bir şekilde sunulması ilkesine,
m) Çocukların ve gençlerin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve ahlaki gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek yayın yapılmaması esasına,
n) Aksi yargı kararlarıyla kesinleşmedikçe hiç kimsenin suçlu olarak ilan edilemeyeceği ilkesine,
o) Kişi ya da kuruluşların cevap ve tekzip haklarına saygılı olunması ilkesine,
p) Haberlere, spor programlarına ve reklamlara ayrılmış zamanlar hariç olmak üzere, yayıncıların, yayın zamanlarının en az yarısının yerli yayınlara ayrılmasını sağlamak, bu oranı, seyircilerin taleplerini göz önüne alarak ve yayıncının haber verme, eğitim, kültür ve eğlendirme sorumluluklarını dikkate alarak, yayın türleri ve süreleri ile asgari niteliklerini de öngörmek suretiyle aşamalı bir biçimde gerçekleştirmeleri hususlarına,
r) Bilgi iletişim telefonları yoluyla yarışma ve benzeri yöntemlere başvurulmamak ve bunların sonucunda dinleyici veya seyircilere ikramiye vermemek veya ikramiye verilmesine aracılık yapmamak, lotaryaya fırsat bırakmamak esaslarına,
s) Demokratik kurallar çerçevesine, kamunun siyaset ve eğitim ve kültürel alanlardaki beklentilerine cevap verecek şekilde demokratik gruplar ve siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanması esasına,
t) Radyo ve televizyon yayınlarının Türkçe yapılması, ancak, evrensel kültür ve bilim eserlerinin oluşmasında katkısı olan yabancı dillerinin öğretilmesi veya bu dillerde haber iletilmesi amacıyla bu dillerin kullanılabilmesi,
Türkçe’yi aşırılığa kaçmadan, özelikleri ve kuralları bozulmadan konuşma dili olarak kullanmak; milli birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak çağdaş eğitim ve bilim dili halinde gelişmesi ve zenginleşmesini sağlamak esasına,
u) Türk müzik sektörünün gelişimine katkıda bulunmak ilkesinden hareketle, müzik yapımcıları ve telif hakkı sahiplerinin haklarını tanımak ve ihlal etmemek esasına, uygun olmak suretiyle yapılır.
Radyo ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 5- Reklamlar, tüketicinin veya reklamcının hedeflediği diğer kitlelerin reklam yapılan konuda doğru bir seçim yapabilmesini sağlayacak bilgileri içermek zorundadır. Reklam aracılığıyla verilen bilgiler haksız rekabet unsurlarını ihtiva edemez; tüketiciyi yanlış yönlendirecek nitelikte olamaz.
Kuruluşların yayınlayacağı reklamların hazırlanmasında ve yapımında aşağıdaki unsurlar göz önünde tutulur:
a) Reklamlar, kanunun yayın ilkelerine uygun, adil, dürüst ve gerçekçi olarak hazırlanır.
b) Reklamlar, haksız rekabete yol açan halkı aldatıcı, yanıltıcı mesajlar içeremez; bu suretle tüketicinin çıkarlarına zarar veremez.
c) Reklamlar, genel ahlak kurallarına, milli örf ve adetlere, geleneklere ve manevi değerlere aykırı ifadeler ya da görüntüler ihtiva edemez; şiddet, pornografi, korku, batıl inanç ve benzeri gibi toplumda tedirginlik yaratacak unsurları içeremez, merhamet duygusunu istismar edemez.
d) Reklamlarda doğru, temiz, güzel ve anlaşılabilir bir Türkçe’nin kullanılması esastır. Argo kelimelerle ya da yabancı bir dilde reklam mesajı verilemez.
e) Bir ürün veya hizmetin tüketimine yönelik reklamlarda, siyasi propaganda amacı güdülemez. Türk ve yabancı devlet büyükleri, dini kişiler ve dini konular reklam malzemesi yapılamaz.
f) Reklamlarda geçerliliği sınırlı olan bilimsel veriler ve istatistiki bilgiler genel ve mutlak bir ifade ile verilemez.
g) Çocuklara, kendilerinin doğrudan kullanamayacakları veya yararlanamayacakları ürün ve hizmetlerin reklamlarında reklam mesajını iletme görevi verilemez, onların fiziksel ve psikolojik gelişimlerine zarar verecek unsurlar bulunamaz. Reklamlarda çocuklar yetişkin dil, davranış, giysi, makyaj ve görüntüleriyle yer alamazlar.
h) Önceden izin alınmadan hiç kimsenin özel veya sosyal hayatı ya da özel mülkü reklam konusu yapılamaz.
ı) Reklamlar doğrudan doğruya veya ima yoluyla diğer ürün ve hizmetleri, reklamcıları veya reklamları kötüleyemez veya güven sarsıcı olamaz.
j) Reklamlar, tüketiciyi yanıltacak ya da karışıklığa yol açabilecek biçimde; başka reklamların genel düzenini, metnini, sloganını, görsel sunumunu, müzik ve ses efektlerini ve benzeri unsurlarını taklit edecek şekilde verilemez.
RADYO VE TELEVİZYONLARDA REKLAMI YASAK ÜRÜNLER VE
SINIRLAMALAR
Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun
Madde 22- Alkol ve tütün ürünleri reklamlarına izin verilemez. Reçete ile
satışına izin verilen ilaç v tedavilerin reklamı yapılamaz. Diğer ilaç ve
tedavilerin reklamları dürüst ve gerçeği yansıtan ve doğrulanması mümkün
unsurlardan oluşacak ve ferdin zarardan korunması gereklerine uygun olacaktır.
Radyo ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 13-
Kuruluşlar aşağıda sayılan ürün ve hizmetler ilişkin reklamları yayınlayamazlar:
a) Alkol, alkollü içkiler, sigara ve diğer tütün ürünleri,
b) Sağlık Bakanlığı’nca reçete ile satışına izin verilen ilaçlar ile tedaviler,
c) Tedavi ve rehabilitasyon kurum ve kuruluşlarının verdikleri hizmetler,
d) Falcı, medyum, astrolog ve benzerlerinin verdikleri hizmetler,
e) Kumar ve benzeri yerleri işletenlerin verdikleri hizmetler,
f) Eş bulma hizmetleri,
g) Kanunlarla reklamı yasaklanan ürün ve hizmetler,
Reklam usul ve esasları kanunlarla belirlenmiş ürün ve hizmetleri ilişkin reklamlar bu usul ve esaslara uyulmak kaydı ile yayınlanır. Satışında reçete gerektirmeyen ilaç ve tedavilerin dürüst ve gerçeği yansıtan ve doğrulanması mümkün unsurları içermek ve kişileri zarardan koruma gereklerine uymak kaydıyla reklamı yapılabilir.
Radyo ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 11-
Yayınlarda gizli reklam yapılamaz.
Programlarda açıkça reklam olduğu belirtilmedikçe ürün veya hizmetler reklam amacını taşıyan şekilde sunulamaz.
Çok kısa sürelerle imaj veren elektronik aygıt veya başka bir araç kullanılarak veya yapılarının ne olduğu konusunu izleyenlerin fark edemeyecekleri veya bilemeyecekleri bir biçime sokarak bilinçaltıyla algılanmasını sağlayan reklamların yayınlanması yasaktır.
Belli markaların veya ürünlerin veya hizmetlerin puanlanmak suretiyle yarışmalara konu yapılıp program hizmeti olarak yayınlanması; bu programların reklam niteliğini ortadan kaldırmaz.
Ancak; yarışmanın konusunun ticari mal ve hizmetlere yönelmediği hallerde, yarışma sonucunda yarışmacılara verilen ticari mal ve hizmet niteliğindeki armağanların sadece marka, model ve değerlerinin görsel ve işitsel olarak belirtilmesi için ayrılan süre reklam süresi olarak kabul edilir.
Sportif, sanatsal ve kültürel nitelikli toplumsal etkinliklerin, bunların yayıncı tarafından düzenlenmemiş olması kaydıyla, yapıldıkları mekanlarda yer alan reklam panoları ve afişleri reklam sayılmaz.
SATIŞLARI ÖZENDİREN REKLAMLAR
Radyo ve Televizyon
Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul
Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 8-
Ürün veya hizmetlere yönelik pazarlama tekniklerini uygulamak veya yarışmalar düzenlemek suretiyle satışları özendiren reklamlar yayınlanabilir. Ancak bu tür reklamlarda;
a) Reklamı yapılan ürün veya hizmetlerin satın alınması halinde, müşteriye ayrıca hediye ürün veya hizmetlerin veya ikramiyelerin verileceği belirtiliyorsa, hediyeli veya ikramiyeli ürün veya hizmetlerin satış fiyatı ve bunun uygulanma süresinin açıklanması,
b) Reklam yapılan ürün veya hizmetlere ait belli sayıda kupon, etiket, kapak veya benzeri unsurların biriktirilip piyango veya ikramiye çekilişine katılma hakkını veren pazarlama tekniklerinin duyurulması halinde promosyon süresi, ikramiye çekiliş tarihi, ikramiye çekiliş sonuçlarının duyuruluş şeklinin açıklanması,
gerekir.
Piyango ve ikramiye çekilişi yöntemi içeren pazarlama tekniklerine ilişkin reklamlar, ilgili mercilerden izin alınmadıkça yayınlamaz.
Radyo ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 9- Reklamcının reklamını yaptığı ürün ve hizmetlerin alımını, satımını, kiralanmasını reklama cevap veren kişinin adresinde gerçekleştirileceği veya sağlayacağı mesajını veren reklamlar doğrudan satış reklamlarıdır. Bu reklamlarda,
a) Reklama konu olan ürün ve hizmetin reklama cevap verenin adresine ulaştırılacağı mesajının verilmesi,
b) Reklama konu olan ürün ve hizmetin tanımının yapılması ve fonksiyonlarının ve satış fiyatının açıklanması,
c) Reklama cevap verenin, satış temsilcilerinin adresine getirdikleri ürün veya hizmeti geri çevirme hakkı olduğunun bildirilmesi,
zorunludur.
Radyo ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 7- Reklamlarda,reklamı yapılan ürün veya hizmetin satış fiyatı açıklanabilir. Bu takdirde;
a) Ürün veya hizmetin satış fiyatının, bunların tüketiciye olan gerçek maliyetini göstermesi,
b) Ürün veya hizmetin satış fiyatının, reklamın yapıldığı tarihteki satış fiyatı ile eşdeğer olması,
c) Reklam yapılan ürün veya hizmetlerden beklenen fonksiyonların ifa edilebilmesi için yardımcı parçalar gerekli ise, bu durumun izah edilerek satış fiyatının açıklanması,
d) Ürün veya hizmetlerin satış fiyatlarında indirim yapıldığı belirtiliyorsa, indirimli satış fiyatı ve bu fiyatın uygulanma süresinin duyurulması,
gereklidir.
Radyo Ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri Ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik Madde 6- Karşılaştırmalı reklamlara ancak, karşılaştırılacak ürün veya hizmetin adı zikredilmeden:
a) Karşılaştırılan ürün veya hizmetlerin aynı nitelikte ve özellikte olması,
b) Karşılaştırılan ürün veya hizmetlerin aynı istek ve ihtiyaca cevap vermesi,
c) Yapılan karşılaştırmanın, ürün veya hizmetlerin önemli ve temel unsurlarında yapılası ve kanıtlanabilir gerçeklere dayandırılması,
d) Yapılan karşılaştırmanın, haksız rekabet yaratmaması ve tüketiciyi aldatmaması,
halinde yer verilebilir.
Radyo Ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri Ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik
Madde 14- Tüketicinin güvenini, saflığını bilgi ve tecrübe eksikliğini istismar eden reklamlar haksız ve aldatıcı reklamlardır.
Aşağıdaki hallerde yapılan reklamlar haksız ve aldatıcı sayılır:
a) Tüketiciyi aldatıcı düzeye ulaşan abartılı ifade ve görüntülerin bulunması,
b) Satış fiyatının açıklanmasında tüketiciye olan gerçek maliyetinin verilmemesi,
c) açıklanan indirimli bedel ile piyasada uygulanan bedel arasında bariz farklılığın bulunması,
d) Reklam mesajında ürün veya hizmetlerin içerik, miktar ve kalitelerine ilişkin yanlış ve yanıltıcı ifade ve görüntülere yer verilmesi,
e) reklamı yapılan ürün ve hizmetlere verilen ödül, madalya ve setifika gibi üstünlük ima eden unsurların en az ülke düzeyinde kabul yarışma, sonuçlarına veya üniversitelerin veya kanunla kurulmuş bilimsel kurumların değerlendirmelerine dayandırılmadan duyurulması,
f) Ürün ve hizmetlerle ilgili sınai mülkiyet hakları ve ticari ünvanlar konusunda yanlış ve yanıltıcı bilgi verilmesi,
g) Ürün ve hizmetlerin yerine getirdiği fonksiyonlar hakkında gerçek durumun yansıtılmaması,
h) Reklamı yapılan ürün ve hizmetlerle birlikte karşılıksız olarak verilen ürün ve hizmetlerin veya ikramiyelerin gerçek durumu yansıtmaması veya taahhüt edilenden farklı olması,
i) Uzun süreden beri pazarlanan bir ürün veya hizmetin, yeni bir ürün veya hizmet olduğu izlenimini yansıtacak şekilde verilmesi,
j) Çocukların, yaşlıların ve hastaların duyarlılığının suistimal edilmesi,
k) Reklamı yapılan ürün veya hizmetin yerine daha kaliteli bir ürün veya hizmetin görüntülenmesi,
l) Çeşitli anlamlara gelebilecek ifade veya kelimelerin, aldatıcı nitelikteki anlam ya da anlamlarının kullanılması,
m) Bilimsel ve istatistiki bilgilerin tüketici tercihlerini gerçek durumun aksine yönlendirecek şekilde verilmesi,
n) Bir başka işletmenin ünvanı, amblemi, logo veya diğer özgün kurumsal kimlik unsurlarının haksız biçimde kullanılması,
o) Başka ürün veya hizmetlere ait reklamların genel düzeninin, metninin, sloganının, görsel sunumunun, müzik ve ses efektlerinin ve benzeri unsurlarının tüketiciyi yanıltacak ya da karışıklığa yol açacak şekilde taklit edilmesi.
ÇOCUKLARLA İLGİLİ SINIRLAMA VE YASAKLAR
Radyo Ve
Televizyonların Kuruluş Ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 19- Bütün reklamlar
adil ve dürüst olacak, yanıltıcı ve tüketicinin çıkarlarına zarar verecek
nitelikte olmayacak, çocuklara yönelik veya içine çocukların kullanıldığı
reklamlarda, onların yararlarına zarar verecek unsurlar bulunmayacak, çocukların
özel duyguları göz önünde tutulacaktır.
Radyo Ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri Ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik
Madde 10- 15 yaş ve daha küçük yaştaki kişilere yönelik ve bu kişilerin tüketebileceği ürün ve hizmetleri kapsayan reklamlar, çocuklara yönelik reklamlardır. Çocuklara yönelik ve içinde çocukların kullanıldığı reklamlarda, onların fiziksel, duygusal, zihinsel, toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz etkileyebilecek unsurlar bulundurulamaz.
Çocuklara yönelik reklamlarda:
a) Programlar, reklam sözcüğü hem görsel hem de gerekli hallerde işitsel olarak açıkça ifade edilerek kesilebilir.
b) Alt yazı, çerçeve ve doğrudan satış reklamları tekniği kullanılamaz.
c) Reklamı yapılan ürün veya hizmetlere sahip olma veya kullanmanın diğerlerine göre fiziksel, sosyal veya psikolojik üstünlük veya aksi durumda da olumsuzluklar sağladığı mesajı verilemez.
d) Otoriteyi ve sorumluluk duygusunu ortadan kaldırıcı, ana-babanın yargılarını ve zevklerini küçük düşürücü imajlar yaratılamaz.
e) Reklamı yapılan ürün veya hizmetin kendilerine satın alınmasını sağlamak üzere büyüklerini ve başkalarını ikna etmeleri için çağrı yapılamaz; bu ürün ve hizmetlerin her aile bütçesiyle sağlanabileceği ima edilemez.
f) Önlem alınmadığı takdirde çocukların veya çevrelerinin sağlığına zarar verebilecek ürün ve hizmetlerin reklamlarında, gerekli önlemlerin alınmasını sağlayan hatırlatıcı simgeler kullanılır.
g) Çocuklar, kendileri veya çevreleri için tehlikeli araç, gereç ve nesneleri kullanır veya oynarken gösterilemez.
h) Zihinsel, duygusal, sosyal, ahlaki veya fiziksel olarak çocuklara zarar verebilecek görsel ve işitsel ifadeler kullanılamaz.
REKLAMLARIN YERLEŞTİRİLMESİ
Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 19- Reklamcı, programların içeriğine herhangi bir müdahalede bulunamaz.
Reklamlar günlük yayın süresinin % 15’ini geçemeyecektir. Ancak, ürünlerin alımının, satımının, kiralanmasının veya hizmetlerin topluma doğrudan doğruya sunulmasını sağlamak üzere bu oran spot reklamlarının % 15’i aşmaması kaydıyla % 20’ye çıkarılabilir. Bir saatlik yayın içerisinde spot reklamlara ayrılan süre % 20’yi aşamaz.
Ürünlerin alımını, satımını, kiralanmasını veya hizmetleri halka doğrudan sunan türdeki reklamların yayını günde bir saati geçemez.
Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 20- Reklamlar program hizmetinin diğer unsurlardan açıkça ve kolaylıkla ayırd edilebilecek ve görsel ve işitsel bakımdan ayrılığı fark edilecek biçimde düzenlenecek, bilinçaltı ile algılanan reklamlara izin verilmeyecektir.
Haber veya güncel programları düzenli olarak sunan kişilerin görüntü ve seslerine reklamlarda yer verilmeyecektir.
Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 21- Reklamlar program arasına yerleştirilir. Programın bütünlüğü, değeri ve hak sahiplerinin hakları zedelenmeyecek biçimde bir program içine de yerleştirilebilir.
Birbirinden bağımsız bölümleri olan programlarda ve spor programları ile benzer yapıda aralar içeren olay ve gösteri programlarında, sadece bölüm veya devre aralarına yerleştirilebilir. Reklamlar arasında en az yirmi dakika süre bulunmalıdır.
Konulu filmlerin veya televizyon filmlerinin ( diziler, eğlence programları ve belgeseller hariç ) süreleri kırkbeş dakikadan fazla olması halinde, her kırkbeş dakikalık süre sonunda bir kez olmak üzere reklam için kesinti yapılabilir. Film kırkbeş dakikadan fazla ise kırkbeş dakikadan sonraki zamanda her yirmi dakika aralıkla reklam yerleştirilebilir.
Hiçbir dini tören yayınına reklam alınamaz. Haber bültenleri, güncel programlar, çocuk programları otuz dakikadan kısa oldukları takdirde reklamla kesilemez.
Her türlü yayında gizli reklam yapılması yasaktır.
Radyo Ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri Ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik
Madde 18- Radyo ve televizyon yayınlarında reklamın program aralarında blok olarak yayınlanması esastır. Program aralarına konan reklam kuşakları sekiz dakikayı geçemez.
Radyo kuruluşlarının programlı reklam yayınlamaları halinde, programlı reklam yayınlanma süresi 30 dakikayı geçemez. Programlı reklam yayınlanmasından itibaren 4 saat geçmedikçe yeni bir programlı reklam yayına konamaz.
Programın bütünlüğü, değeri ve hak sahiplerinin hakları zedelenmeyecek biçimde bir program içine de reklam kuşağı yerleştirebilir. Şu kadar ki;
a) Birbirinden bağımsız bölümleri olan programlarda veya spor veya müzik programlarında ve benzer yapıda aralar içeren olay ve gösteri programlarında, iki reklam kuşağı arasında en az 20 dakika olmak kaydıyla, sadece devre veya bölüm aralarına reklam yerleştirilebilir.
b) Konulu filmlerin veya televizyon filmlerinin ( diziler, eğlence programları ve belgeseller hariç ) süreleri 45 dakikadan fazla olması halinde ilk 45 dakikalık süre sonuna, 45 dakikadan sonraki zamanda 20 dakikalık aralıklarla reklam yerleştirilebilir.
c) Haber bültenleri, güncel programlar ve çocuk programlarının 30 dakikadan kısa oldukları takdirde reklamla kesilemez.
d) Haber bültenleri, güncel programlar ve çocuk programlarının 30 dakikadan uzun sürmesi halinde, programın başlamasından itibaren en az 30 dakika geçmesi şartıyla, her 20 dakikalık bölüm arasına, reklam konmak üzere programlar kesilebilir.
Programların reklamla kesilmesi halinde konan reklamların süresi 5 dakikayı geçemez.
Dini tören yayınları ve canlı olarak (naklen) yayınlanan spor müsabakaları program yayını süresince reklamla kesilemez.
Özel tanıtıcı reklamlar 5 dakikalık süreyi geçmemek üzere ancak bağımsız iki program arasında yayınlanabilir.
Çocuklara yönelik programlarda, reklama ayrılan süre bir saatlik yayın süresinde 6 dakikayı geçemez.
Haber bültenleri, güncel programlar, dini programlar ve çocuk programlarına alt yazı, logo ve çerçeveler kullanmak suretiyle reklam yerleştirilemez. Bunun dışında alt yazı, logo ve çerçeveler kullanılarak yayınlanacak reklamlarda, reklam alanı görüntü alanının % 20’sini, ekranın dört kenarını çevreleyen reklamlar için görüntü alanının % 40’ını aşamaz. Bu gibi hallerde konacak reklamın süresi 8 saniyeyi geçemez ve yerleştirme sıklığı 10 dakikadan kısa olamaz.
SPONSORLUK VE PROGRAM DESTEKLENMESİ
Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayınları Hakkında Kanun Madde 23- Bir program ya da dizi tamamen ya da kısmen mali destek görmüşse, bu husus programın başında ve/veya sonunda uygun ibarelerle belirtilir.
Destekleyen taraflar programın içeriğine ve yayınlanış biçimine, yayıncının sorumluluğunu ve bağımsızlığını etkileyecek hiçbir müdahalede bulunamazlar.
Desteklenen programlarda, destek verene veya üçüncü bir kişiye ait mal ve hizmetlere atıfta bulunulması ve bunların alınması, satılması ve kiralanması teşvik edilmeyecektir.
Programlar yirmiikinci maddede yasaklanmış olan mal ve hizmetlerin üretimi ve satışıyla iştigal eden özel ve tüzel kişilerce desteklenemez.
Haber ve güncel programlarda mali desteğe izin verilemez.
Radyo Ve Televizyon Kuruluşları Reklam Yayın İlkeleri Ve Usulleri İle Reklam Gelirleri Üst Kurul Paylarının Ödenmesi Hakkındaki Yönetmelik
Madde 12- Program desteklemesi, yayına konu olan programların veya bu programlarda kullanılan görsel ve işitsel eserlerin üretimi dışında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin, kendi isimlerini ve markalarını tanıtmak ve intibalarını geliştirmek amacıyla doğrudan veya dolaylı olarak bir programının finansmanına ayni,, nakdi veya sair suretlerle katılmalarını ifade eder.
Kuruluşlar, program, konulu film veya diziler için gerçek veya tüzel kişilerden tamamen veya kısmen mali destek alabilirler. Yayınlanan herhangi bir programa tamamen veya kısmen mali destek sağlandığı takdirde, bu husus ilgili programın başında ve/veya sonunda, destek verenlerin kimliği görsel ve/veya işitsel unsurlarla uygun bir biçimde belirtilir. Desteklenen programlarda, bu programların tanıtımı duyurularında, destek verene yahut üçüncü kişilere ait ürün ve hizmetlerine yer verilemez, atıfta bulunulamaz. Bunların reklamlarından alıntı yapılamaz.
Program desteklemesinde bulunanlar, programın yayınlanış biçimine ve içeriğine, yayıncının sorumluluğunu ve bağımsızlığını etkileyecek hiçbir müdahalede bulunamazlar.
Haber programları, kamuoyunun gündeminde bulunan konuları işleyen ve haber verme,ilgililerin görüşlerini alma, tartışmaya açma, yorum ve analiz içeren siyasi, ekonomik, sosyal ve mali konularla ilgili açık oturum, haber, magazin ve benzeri aktüalitesi olan güncel programlar ile dini yayınlar mali desteğe konu olamazlar. Ancak hava durumu, hava tahmin raporları, spor ve karayollarında durum gibi bölümler, belirtilen programlardan ayrı olarak verilmeleri şartıyla program desteklemesinden yararlanabilirler.
Siyasi partilerle, siyasi partilerin organlarında görev alanlar ve seçimle işbaşına gelenler programları destekleyemezler.
Reklamı yasaklanan ürün ve hizmetleri üretenlerle, bunların satışı ile iştigal edenler program desteklemesinde bulunamazlar.
Kuruluşların, bir programda hizmetinden ya da ürününden karşılıksız olarak yararlandığı gerçek veya tüzel kişilerin adların, program sonunda televizyonda yazıyla, radyoda ise sözle en fazla beş saniye yer vererek onları onurlandırması reklam
sayılmaz.
SEÇİMLERLE İLGİLİ SINIRLAMA VE YASAKLAR
Seçimlerin Temel
Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
Madde 52 - Özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere, seçime katılan siyasi partiler, oy verme gününden önceki 7nci günden itibaren oy verme gününden önceki gün saat 18.00’e kadar radyo ve televizyonda reklam yapabilirler.
Seçime katılan ;
a) Siyasi partilere ilk gün 10, son gün 10 dakikayı geçmemek üzere, programlarını ve yapacakları işleri anlatan iki konuşma,
b) Mecliste grubu bulunan siyasi partilerin her birine ilaveten 10’ar dakikalık propaganda ,
c) İktidar partisine veya iktidar partilerinden büyük olanına 20 dakikalık, iktidar partilerinden diğerlerine 15’er dakikalık ilave propaganda ,
Siyasi partiler radyo ve televizyonla ilk konuşmalarında seçim beyannamelerini izah ederler.
Radyo ve televizyon konuşmaları Türkiye’deki bütün radyo ve televizyon postaları ile aynı zamanda yayınlanır.
Radyo ve televizyonda, yayınlanacak propaganda konuşmalarının her gün hangi saatte, hangi parti adına yapılacağı, Türkiye Radyo ve Televizyonları tarafından haber yayınları sırasında, önceden duyurulur.
Radyo ve televizyonda yapılacak propaganda yayınlarının, tam bir tarafsızlık ve eşitlik içinde yapılması, Yüksek Seçim Kurulu ve Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu tarafından sağlanır.
Televizyonda seçime katılan siyasi partiler adına (2nci fıkranın (d) bendi dışında) yukarıdaki fıkralar gereğince yayınlanacak propaganda konuşmalarında Türk bayrağı ile Yüksek Seçim Kurulu’nun tespit edeceği yere asılacak olan bu Kurul’un belirlediği büyüklükteki parti bayrağı ve konuşmayı yapan kişi dışında hiçbir görüntüye yer verilmez. Konuşmacılar, ceket giymek ve kravat takmak zorundadırlar; bayanlar tayyör giyerler.
Özel radyo ve televizyonlarda siyasi partilerin propaganda konuşmaları T.R.T.’de uygulanan usul ve esaslara göre yapılır. Bu yayınlar ulusal nitelikte olanlarda Yüksek Seçim Kurulu’nca yerel nitelikte olanlarda İl Seçim Kurullarınca tanzim ve denetlenir. Bu hüküm dışında propagandaya ilişkin yayın yapılamaz. Bu hükme aykırı davrananlar hakkında 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 151/2 hükmü uygulanır.
Madde 53 - Seçimlere katılan siyasi partilerin genel merkezleri radyo ve televizyonda propaganda yapmak istediklerini oy verme gününden önceki yirmi birinci gün akşamına kadar Yüksek Seçim Kuruluna yazı ile bildirirler.
Madde 54 - Yüksek Seçim Kurulu, radyo ve televizyonda yayın için başvuran partiler arasında, bunların birer temsilciyle Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu temsilcilerinin önünde ad çekerek yayın zaman ve sıralarını tayin eder. Bu ad çekme, oy verme gününden en az yirmi gün önce yapılır. Radyo ve televizyon yayınlarının başlangıç saati, partilerin sayısı ve en uygun dinlenme imkanları göz önüne alınarak Yüksek Seçim Kurulunca kararlaştırılır. Radyo ve televizyon yayınları en geç saat 22.00’ye kadar devam eder.
Madde 55 - Siyasi partiler adına radyo ve televizyon ile yapılacak konuşmalar, Yüksek Seçim Kurulunun görevlendireceği bir kurul üyesi huzurunda adına konuşma yapılacak siyasi partinin isteğine uygun olarak yayından önce veya yayın sırasında ses ve görüntü alma cihaz ile tespit edilir. Konuşmanın hangi parti adına ve kimin tarafından yapıldığına dair görevli kurul üyesiyle radyo ve televizyon idaresinde görevli en az iki kişi tarafından tutanak düzenlenir. Konuşmaları tespit eden bant ve sair tespit araçları Yüksek Seçim Kurulu tarafından saklanır.
Konuşmalar bir dava konusu yapıldığı ve istenildiği takdirde merciine verilir.
Suç teşkil eden konuşmaları yapanlar hakkında kanunen belli olan cezalar bir mislinden iki misline kadar arttırılarak hükmolunur.
Madde 55/A- Seçimlerin başlangıç tarihinden oy verme gününün bitimine kadar özel radyo ve televizyon kuruluşları yapacakları yayınlarda 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 5, 20, 22, 23üncü maddeleri ile 31inci maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine tabidir.
Yukarıdaki fıkra hükümlerine göre özel radyo ve televizyonların yayın ilkelerinin belirlenmesinde Yüksek Seçim Kurulu; görevli ve yetkilidir.
Yapılacak yayınların yukarıdaki esaslara uygunluğunun gözetim, denetim ve değerlendirilmesinde ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulları görevli ve yetkilidir.
İlçe seçim kurullarının verdiği kararlara karşı 24 saat içinde il seçim kurullarına itiraz edilebilir. İl seçim kurulunu kararı kesindir.
Ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonların hangileri olduğunu belirlemeye Yüksek Seçim Kurulu yetkilidir. Yüksek Seçim Kurulunun buna ilişkin kararı Resmi Gazete’de yayımlanır.
Madde 61- Yukarıdaki madde gereğince gösterilen yerlerden başka herhangi bir yerde parti bayrağı, afiş ve propaganda flamaları ile ilan asılması, yapıştırılması veya teşhiri yasaktır.
Bu suretle asılan, yapıştırılan veya teşhir edilen bayrak, afiş ve flamalarla ilanlar ilçe seçim kurulu kararı ile kaldırılır. Kaldırma için yapılan masraflar bu bayrak ve flamalarla ilanların ait olduğu partiler ve bağımsız adaylarca ödenir.
Milletvekili genel seçimlerinde seçimin başlangıç tarihinden itibaren yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın yapılması ve herhangi bir surette dağıtım, partilerin ve adayların kendilerini tanıtıcı nitelikte broşür ve el ilanları dışında herhangi bir hediye ve eşantiyon dağıtmaları, dağıttırmaları veya bunların üçüncü şahıslar ya da kurum ve kuruluşlar aracılığı ile dağıtılması yasaktır. Başka kanunların bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.
3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun
Madde 32- Seçimlerde oy verme gününden önceki 7nci günden itibaren haber, röportaj gibi programlar veya reklamlar yoluyla mini referandum gibi adlarla siyasi bir partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek her türlü yayınlarda bulunulmasına izin verilemez. Bu yasaklara uymayanlar yayın ilkelerini ihlal etmiş sayılırlar.
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
Madde 80- Seçim günü saat 18’ekadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasaktır.
Saat 18 ile 21 arasında ancak radyolarda Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilir.
Saat 21’den sonra bütün yayınlar serbesttir.